Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2021

20 χρόνια ελληνικά ριάλιτυ-Η άνοδος και η πτώση

Τα reality shows φιγουράρουν εδώ και 20 χρόνια στις τηλεοπτικές μας οθόνες.Είναι ένα αμφιλεγόμενο τηλεοπτικό είδος που κατά καιρούς έχει δοξαστεί αλλά και κατακριθεί.Όμως η απήχηση που είχαν στο ευρύ τηλεοπτικό κοινό δεν ήταν πάντα η ίδια αλλά είχε διακυμάνσεις και σκαμπανεβάσματα μέσα σε αυτή την 20ετή πορεία. 


Το 1ο κύμα (2001-2006)-Μία νέα εποχή στην τηλεόραση

10 Σεπτεμβρίου του 2001,1 ημέρα πριν από την επίθεση των ταλιμπάν στους δίδυμους πύργους στην Νέα Υόρκη,ήταν μία ιστορική ημέρα για την ελληνική τηλεόραση αφού ήταν η μέρα που εμφανίστηκε στις οθόνες μας μέσα από την συχνότητα του Ant1 το πρώτο ελληνικό reality show,ένα νέο και πρωτοποριακό είδος για τα τότε δεδομένα αφού ήταν η πρώτη φορα που είχαμε ένα τηλεοπτικό προϊόν που αποτελούνταν από απλούς ανθρώπους "της διπλανής πόρτας" και δεν βασιζόταν σε κανένα σενάριο, αντιθέτως όλα όσα συνέβαιναν ήταν πέρα για πέρα αληθινά.Οι αντιδράσεις ήταν ποικίλες.Κάποιοι το κατακεράυνωναν θεωρόντας το ένα έυπεπτο ελαφρό θέαμα χαμηλού επιπέδου,προϊόν μίας νέας υποκουλτούρας,ενώ κάποιοι άλλοι το υποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες θεωρόντας το ως την αρχή μίας νέας τηλεοπτικής εποχής του 21ου αιώνα.Η συνολική ετυμηγορία του τηλεοπτικού κοινού ήταν κάτι παραπάνω από θετική αφού κάθε βράδυ ο Ant1 έσπαγε τα μηχανάκια της AGB σημειώντοντας το ένα ρεκόρ τηλεθέασης μετά το άλλο,με αποκορύφωμα την βραδιά του τελικού στις 31/12/2001 όπου σημειώθηκε η μεγαλύτερη τηλεθέαση στα χρονικά της ιδιωτικής τηλεόρασης, πλησιάζωντας το ιλιγγιώδες ποσοστό του 80%!Έτσι επισφραγίστηκε οριστικά το ότι τα ριάλιτυ δεν ήταν μία παροδική μόδα όπως θεωρούσαν,αλλά ήρθαν για να μείνουν.Έτσι και έγινε,αφού από τις αρχές του 2002 αρχίσαμε να βλέπουμε νέα ριάλιτυ να ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια σε όλα σχεδόν τα κανάλια.Εκτός από νέους κύκλους του Big Brother είδαμε Bar,Φάρμα,The wall,Survivor,Fame story,The gym show,Mission,Dream show,Pop stars,Super idol και δεν συμμαζέυεται.Κάποια από αυτά είχαν τέτοια επιτυχία που οδήγησε και στην παραγωγή περισσότερων από έναν κύκλων επεισοδίων ενώ κάποια άλλα πήγαν άκλαφτα και έβγαλαν-δεν έβγαλαν την σεζόν(αυτή την περίπτωση την έχω αναλύσει διεξοδικά σε προηγούμενη ανάρτηση που μπορείτε να δείτε εδώ)Η περίοδος που το τηλεοπτικό κοινό κατάπινε αμάσητο σχεδόν κάθε τηλεοπτικό ριάλιτυ όμως δεν ήταν παντοτινή.Από το 2004 και έπειτα,άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια κόπωσης και κορεσμού από το τηλεοπτικό κοινό και τα ριάλιτυ έπαψαν να έχουν την αίγλη που είχαν τα πρώτα χρόνια,έτσι ξεκίνησε σταδιακά η παρακμή μέχρι που η συντριπτική πλοιοψηφία των τηλεθεατών γύρισε ολοκληρωτικά την πλάτη στα ριάλιτυ,φτάνοντας μέχρι και σε μονοψήφια νούμερα τηλεθέασης, οδηγώντας στην σταδιακή τους απομάκρυνση από τα προγράμματα των καναλιών.Έτσι με την πρόωρη ολοκλήρωση του Big brother 4 (Big mother) στον ant1 στα τέλη του 2005 φάνηκε η οριστική πτώση των ριάλιτυ στην ελληνική τηλεόραση.Έναν χρόνο αργότερα το mega επιχείρησε να βγάλει στον αέρα έναν ακόμη κύκλο του Survivor(Ελλάδα - Τουρκία),χωρίς όμως μεγάλη επιτυχία,έτσι τα ριάλιτυ έγιναν είδος υπό εξαφάνιση τα επόμενα χρόνια με την μυθοπλασία να παίρνει ξανά το πάνω χέρι,με εξαίρεση κάποιες μικρές αποτυχημένες απόπειρες που κανείς δεν θυμάται(π.χ. XXL-400 χλμ με τα πόδια,Extreme makeover)

Το 2ο κύμα(2009-2013)-Η επιστροφή των ριάλιτυ και η οικονομική κρίση

Η έναρξη της νέας δεκαετίας βρήκε την ελληνική τηλεόραση σε μία διαδικασία αναδιοργάνωσης την στιγμή που οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες εισέβαλλαν δυναμικά στα σαλόνια μας αντικαθιστώντας κάθε τι αναλογικό.Ο Ant1 επιχειρούσε να αλλάξει φυσιογνωμία λανσάροντας σταδιακά ένα νέο προφιλ που θα στόχευε περισσότερο στα νεανικά κοινά,περιορίζοντας την μυθοπλασία και την ενημέρωση και επικεντρώνοντας το πρόγραμμα του στην ελαφρά ψυχαγωγία και το ξένο πρόγραμμα.Ο Alpha που βρισκόταν τότε στα χέρια του γερμανικού ομίλου RTL πειραματιζόταν συνεχώς με νέα concepts προσπαθώντας να φέρει αέρα ανανέωσης στο τηλεοπτικό τοπίο.To δε mega, εκείνη την περίοδο βρισκόταν στα "ντουζένια" του αφού ήταν επί σειρά ετών στην κορυφή της τηλεθέασης και όλες του οι σειρές έσκιζαν,έτσι δεν ήταν προτεραιότητα του το να επενδύσει σε ριάλιτυ,όμως εφόσον έβλεπε ότι η μόδα των ριάλιτυ ήταν έτοιμη να επανέρθει και πάλι ήταν ξανά έτοιμο για κάτι τέτοιο δεν έμεινε εντελώς έξω απ'τον χωρό και πρόσθεσε κανα 2 ριάλιτυ στο μείγμα του προγράμματος του.Έτσι είδαμε τόσο επιστροφές παλαιότερων concepts όπως το Big Brother(Alpha),το Survivor(Mega-με τον τίτλο "Παταγονία") και το Super idol(Alpha-με τον τίτλο "Greek idol") όσο και ολοκαίνουρια formats που δεν είχαμε ξαναδεί στην χώρα μας(Master chef,Next top model,Αγρότης μόνος ψάχνει,Μία νύφη για τον γιό μου,Botrini's project).Ακόμη, εκείνη την εποχή άρχισαν να ξεφυτρώνουν και κάποια άλλα πρωτότυπα real-life concepts που δεν ήταν καθαρόαιμα ριάλιτυ,αλλά είχαν κάποια ριάλιτυ στοιχεία (π.χ. Εφιάλτης στην κουζίνα,Για λογαριασμό σας,Hotel inspector,Πλάκα κάνεις,Μην το πείς στην νύφη).Έτσι άρχισε μία εποχή που τα ριάλιτυ πουλούσαν ξανά.Όμως αυτό δεν κράτησε πολύ.Από το 2011 και μετά,η βαθιά οικονομική κρίση που χτυπούσε την χώρα μας άρχισε να επιρεάζει σε μεγάλο βαθμό τα κανάλια εξαναγκάζοντας τα σε μεγάλες περικοπές στο πρόγραμμα τους και μη αφήνοντας τους πολλά περιθώρια για ακριβές παραγωγές.Έτσι οι περισσότερες μεγάλες ψυχαγωγικές παραγωγές έπεσαν θύματα αυτού του αναγκαστικού "ψαλιδίσματος" και το 2ο κύμα των ελληνικών ριάλιτυ έληξε πρόωρα το 2013 με το ανολοκλήρωτο Masterchef 2 του mega να αποτελεί την τελευταία του πράξη.

Το 3ο κύμα(2017-2021)-Το δυναμικό comeback και η απότομη προσγείωση

Από το 2016 και μετά άρχισαν να φαίνονται τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης στην ελληνική τηλεοπτική αγορά και έτσι τα κανάλια άρχισαν ξανά δειλά-δειλά να παίρνουν μπροστά μετά από μία μακρά περίοδο ύφεσης.Η έυκολη λύση ήταν να καταφύγουν σε παλιότερα δοκιμασμένα concepts,έτσι και έγινε με τον ΣΚΑΪ  να κάνει deal με τον τούρκο μεγαλοπαραγωγό Acun Ilicali προκειμένου να εξασφαλίσει τα δικαιώματα του διασημότερου ριάλιτυ επιβίωσης στον κόσμο,ενώ το Star ξεκίνησε και πάλι την μάχη της κατσαρόλας εξασφαλίζοντας τα δικαιώματα του πολύ επιτυχημένου Masterchef που έσπαγε ταμεία στο Mega στις αρχές της δεκαετίας.Η προβολή του Survivor ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2017 και η επιτυχία που είχε ήταν άνευ προηγουμένου φτάνοντας σε νούμερα ρεκόρ.Έτσι ήταν αναπόφευκτο το ξεκίνημα ενός νέου κύματος ριάλιτυ.Σύντομα άρχισαν οι αντιγραφές αφού η τεράστια επιτυχία του survivor ώθησε τα αντίπαλα κανάλια στην δημηουργία κακέκετυπων του survivor (Nomads,Survival secrets),που όμως ποτέ δεν κατάφεραν να φτάσουν στο πρωτότυπο.Όμως και η μάχη της κατσαρόλας δεν τα πήγαινε άσχημα με το masterchef να ανεβάζει στροφές χρονιά με την χρονία,ενώ ήταν γεγονός  και το ξέθαμα κάποιων άλλων ξεχασμένων concepts όπως το Big brother,η Φάρμα,το Next top model και το Fame story.Δεν έλειψε όμως και το trash,αφού αρκετά κανάλια επένδυσαν σε φτηνά concepts κατώτατου επιπέδου όπως Power of love,Bachelor,Game of love,My style rocks που θύμισαν εποχές παρακμιακών εκπομπών τοπικών καναλιών την εποχή των 90s.Το 3ο αυτό κύμα κορυφώθηκε την περίοδο 2020-2021 αφού ο αναγκαστικός πολύωρος εγκλεισμός στο σπίτι λόγω καραντίνας άυξησε την θεαματικότητα τέτοιων εκπομπών.Τώρα όμως που έχουμε αφήσει πίσω μας,ελπίζω οριστικά,τα lockdown κατα πως φαίνεται οι εκπομπές ριάλιτι έχουν κουράσει,έχει επέρθει κορεσμός και βρισκόμαστε και πάλι σε φάση παρακμής αφού από την αρχή της φετινής τηλεοπτικής σεζόν υπάρχει μεγάλη πτωτική πορεία στους πίνακες τηλεθέασης σε όλα τα reality shows.Next top model,Big brother και Bachelor φέτος παρουσιάζουν εμφανώς ξεφουσκωμένα νούμερα σε σχέση με πέρσι,ενώ και τα καινούρια μαγειρικά shows σε Ant1 και Skai έχουν πιάσει τον απόλυτο πάτο,προμυνίοντας κακά μαντάτα για την πορεία του Masterchef που θα ξεκινήσει στις αρχές του 2022.Ούτε η Φάρμα δεν έφερε χαμόγελα στον Ant1 αφού μετά τα περσινά χλιαρά νούμερα,φέτος φλερτάρει με μονοψήφια.Τέλος,οι προοπτικές για το Survivor που ξεκινάει σε λίγες ημέρες δεν είναι και τόσο θετικές αφού όπως όλα δείχνουν το τηλεοπτικό κοινό είναι πλήρως μπουχτισμένο από την περσινή τραβηγμένη από τα μαλλιά σεζόν διάρκειας 7 μηνών και η πρόβλεψη μου είναι ότι δεν θα ξεπεράσει το 15%.Έτσι κατά πως φαίνεται φτάνουμε στο τέλος του 3ου κύματος και από του χρόνου ο τηλεοπτικός χάρτης θα είναι εντελώς διαφορετικός με τις σειρές να έχουν ξανά το πάνω χέρι αφου το τηλεοπτικό κοινό δείχνει ξεκάθαρα μέσα από τις τηλεοπτικές προτιμήσεις του ότι διψάει για καλή μυθοπλασία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου